Tavuklar, insanların onlara inandıkları gibi “kuş beyinli” değildir. Farklı kişiliklere sahiptirler ve birbirlerinden daha üstün olabilirler. Yerlerini gaga atarak bildiyorlar ve bu insanların yedi yaşına kadar gelişebilen bir yeteneği olan “çıkarımla” statülerine şekillendiriyorlar. Bu nedenle tavuklar diğer kuş gruplarına kıyasla gereksiz yere hafife alınabiliyor. Amerika’daki Farm Sanctuary ve Kimmela Merkezi’nin ortak girişimi olan Someone Project’in kıdemli bilim adamı Lori Marino, dünyanın en zengin detaylarıyla bezenmiş evcil hayvanının psikolojisi, davranışları ve duyguları hakkındaki son araştırmaları inceleyerek Springer’in Hayvan Bilgisi dergisinde yayınlandı.
Marino, “Akvaryumlardaki balıklar, gördüğümüz psikolojik özelliklerin çoğundan yoksun olarak algılanıyor ve genelde diğer hayvanlarla karşılaştırıldığında düşük bir zekaya sahip oldukları düşünülüyor” diyor. “Tavuk psikolojisi fikri çoğu insana garip geliyor.”
Araştırmalar tavukların bazı anlamda “zeka” taşıdıklarını gösteriyor. Yeni doğmuş evcilleşmiş civciv deneylerinde, miktarlar arasında ayrım yapabildiklerini gösterdi. İki farklı ekranın ardında deney amaçlı farklı miktarlarda iki set besinle ayrılan beş günlük evcil civcivler, görünüşte basit aritmetiği toplama ve çıkarma şeklinde yaparak daha büyük numaranın hangisi gıdayı gizlediğini başarılı bir şekilde izleyebildiler.
Tavuklar bir topun yörüngesini hareket ettirmeyi fark ederlerse 180 saniyeye kadar, topun yerinden hareket etmesine izin verilmezse bir dakikaya kadar durumu hatırlarlar. Benzer koşullar altında olan primatların performansları da benzerdir.
Kuşlar, daha iyi bir yemek ödülü elde etmek için fiziki ortamı kontrol etmeye gelirler. Kendileri arasındaki konumlarını kendi takdirleriyle değerlendirirler. Bu iki özellik kendiliğinden gelişen farkındalığın göstergesidir.
Tavukların iletişimi de oldukça karmaşıktır. Farklı görsel göstergelerin geniş bir havuzundan ve en az 24 farklı ses tiplerinden oluşmaktadır. Kuşlar bilgi iletmek için çağrı, görüntü ve ıslık sesleri içeren karmaşık görsel iletişim yeteneğine sahiptir. Örneğin tehlike olduğunda çevresini uyarmak için bu özelliklerini kullanabilirler. Bu yetenek, biraz kendini fark etmesi ve bir başka hayvanın bakış açısını edinmeyi gerektirir. Primatlar da dahil olmak üzere son derece akıllı ve sosyal türlerin elinde olan bir özelliktir.
Tavuklar zaman aralıklarını da algılarlar. Gelecekteki olayları öngörebilirler. Diğer birçok hayvan gibi, problemleri çözmeleri için toplumsal koşullara yerleştirildiğinde bilişsel karmaşıklıklarını sergilerler.
Kuşlar korku, beklenti ve kaygı gibi karmaşık olumsuz ve olumlu duyguları yaşayabiliyorlar. Onlar için en iyi olanı temel alarak kararlar alıyorlar. Duygusal bulaşma adı verilen basit bir empati biçimine de sahiptirler. Tavukların farklı kişilikleri olduğu gibi anaç tavuklar da civciv davranışlarını etkilediği anlaşılan bir dizi kişisel anne karakteri özelliklerini göstermektedir. Kuşlar birbirlerini aldatabildiği gibi birbirlerini izler ve farklı davranışları öğrenebilirler.
Marino, “Tavuk psikolojisi ve davranışıyla ilgili sorular sorulduğunda meydana gelecek bir değişiklik şüphesiz daha doğru ve daha zengin verilere ve gerçekte kim olduklarının daha gerçekçi bir şekilde anlaşılmasına yol açacaktır” diyor.
