Ana Sayfa HAYVANCILIK Çiğ Süt Krizi devam ediyor.

Çiğ Süt Krizi devam ediyor.

28 Mart 2016

2194

Çiğ sütte yaşanan sektörel kriz, üretimin nisan ayında %20 artışa geçmesi ile birlikte yaşanan krizin artması bekleniyor.Bölgesel tansiyonun artması, Rusya krizi gibi nedenlerle ihracatın dibe vurduğu süt ürünlerinde iç talebin de büyümemesi nedeniyle tüm piyasa oluşturucuları zor günler yaşıyor.

Üretici tarafından yıllardır söylenen yüksek girdi maliyetleri, tüketicinin de ürünleri yüksek fiyatlı almasına sebep oluyor. Kronikleşen sorunlar Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı da iyi niyetle yaklaşması sorunları dışsal ve içsel faktörleri engellemeye yetmediği tüm paydaşlar tarafından kabul edilen bir nokta. Bugünlere benzeyen sıkıntılar 2007-2008 yılında da yaşanmış, 1 milyonu geçen sayıda süt ineği kesilmişti. Krizin sonrası canlı hayvan sayısında azalma, hayvan ve karkas et ithalatı yaşanmıştı. Yine aynı dönemlerin yaşanmaması için üreticiler sanayicileri suçlarken sanayiciler de satışların düşüklüğünden ve stokların şişmesini gösteriyor.

Ulusal Süt Konseyi tarafından belirlenen ve 21 aydır değişmeyen, 1 Temmuz 2016’ya kadar da değişmeyeceği ilan edilen referans süt fiyatının altında süt alınması değişik sebepleri ile birlikte hayvancılıkta zorlu bir aşamayı yaşayan üreticiler son çare olarak yine süt ineklerini kesime gönderiyorlar. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı da bu krize süt tozu destiğini ton başına 3.000 TL’den 4.500TL’ye çıkarmasına rağmen sornlar devam etmektedir. Bakanlık Valiliklere tamlimat göndererek süt ineklerinin kesiminin kesimini yasaklatmasına rağmen kesimler devam etmektedir. Süt üretiminde arz fazlası yaşanıyor.

2007 ve 2008 yılındaki çiğ süt fiyatındaki negatif değişikliklerden dolayı 1 milyon süt ineği kesime gönderilmişti. Bundan sonra da hükümet konuyla ilgili faizsiz desteklerle 9.3 milyar TL’lik bir fon kullanırmış ve et ve süt ırklarına dayalı irili ufaklı çiftliklerin sayı ve mevcut varlıklarında artış sağlamıştı.

Bu artışla gelen çiğ süt üretimi 2010’da 13.5 milyon ton iken 2105 sonu itibariyle 18.6 milyon tona ulaşarak rekor seviyeye geldi. Arz fazlasının yaşanmasına nedenler şu sekilde maddelendirebiliriz.

Arzın artışına göre talebin artış hızı çok düşük kalmıştır.
Rusya krizi ve Ortadoğudaki istikrarsızlık süt ürünleri ihracatına darbe vurmuştur.
Süt tozu fiyatları küresel piyasalarda diplerde gezmektedir.
Süt ürünleri sanayicileri oluşan içsel ve dışsal nedenlerle süt alımını azaltarak kapasitelerini azalttılar.
Yem fiyatlarındaki artış
Çiğ süt referans fiyatlarının 20 aydır değişmememesi ve bu fiyatlar altında alım yapılması.
Et fiyatlarındaki yükseklik ( süt ineklerinin kesim kararını verirken kolaylaştırıcı etki.)
Bakanlığın çözüm konusunda oyun değiştirici hamleler yapmaması.
Perakendeci firmaların sektörü baltalıyıcı fiyatlandırma stratejileri.
Depoların dolması, satışların azalması.
Kooperatifçiliğin çok gerilerde kalması, üreticinin gücünü birleştirememesi, dikey entegrasyon yapmaması, ortaklı büüyk işletmeler haline gelememesi.
Devletin sadece fiyatlar çok yükseldiğinde veya düştüğünde müdahil olması, uzun vadeli planlamadaki eksiklik ve aksaklıklar